اصفهان شهري سرشار از تاريخ و هنر و معماري كه با عنوان نصف جهان در همه ذهن ها نقش بسته است. شهري كه رقص زاينده رود را در ميانه ي خود دارد و بناهاي تاريخي كه در جاي جاي آن قد علم كرده اند. هر گوشه اش مهر تاييدي بر علم و هنر مردمان اين سرزمين مي زند و تاريخ پرفراز و نشيبش را روايت مي كند. بناهايي كه گرما و سرما برايشان فرقي نمي كند، همچنان استوار ايستاده اند و روزها و شب ها را پشت سر مي گذارند. در پس مهر سكوتي كه بر كتيبه هاي تاريخي اصفهان لبانشان خورده است حكايت هايي نهفته جا خوش كرده اند كه براي فهميدنشان بايد با تاريخ همقدم شوي. در روزهاي اخير خبرهايي مبني بر كشف كتيبه ي تاريخي اصفهاني در يزد توسط پليس اعلام شد و سارقان اين كتيبه هم توسط پليس دستگير شده اند. نيروهاي يگان حفاظت ادره كل ميراث فرهنگي خبر دستگيري سارقان اين كتيبه را به خبرگزاري هاي رسمي كشور اعلام كردند و همچنين از ضبط كتيبه تاريخي اسلامي سرقت شده در شهرستان سميرم هم نيز خبر دادند. با توجه به اهميت اين موضوع تيم خبري الي گشت گزارشي در خصوص كشف كتيبه تاريخي اصفهان در يزد تهيه كرده است، كه مي توانيد در ادامه از آن مطلع شويد. مطابق با آنچه كه درباره كشف كتيبه تاريخي اصفهان در يزد گفتيم، شهريور ماه سال ۹۴ خبري مبني كتيبه هاي اصفهان بر سرقت كتيبه دوران اسلامي در شهرستان سميرم در خبرگزاري هاي رسمي كشور مطرح شد. اداره كل ميراث فرهنگي استان اصفهان اعلام كرده بود: اين كتيبه‌ تاريخي هيچ نوع خطوط يا نشانه مشخصي نداشته است و تنها تخته سنگي بيش نبوده است، اما در اوايل دهه ۹۰ توسط اداره كل در كاوش‌هاي باستان‌شناسي كشف شد، كه چون در دل كوه قرار داشت، عوامل طبيعي باعث رسايش آن شده و خطوط آن خوانا نيست.

بطور تحقيق نام زندان  هتل ميگون در قديم الايام بدين بنا اطلاق شده و امروزه هم به همين نام خوانده مي‌شود. گذشت زمان و حوادث دوران لطمه زيادي به بنا وارد آورده، ولي تا اندازه‌اي مرمت گرديده‌است. آنچه معلوم است بناي مزبور همانطور كه از اسم آن بر مي‌آيد، زنداني از دوران آل بويه بوده و صرفاً بمنظور زندان‌هاي انفرادي ساخته شده‌است. اين اثر در تاريخ ۱۱ بهمن ۱۳۳۴  به‌عنوان هتل دياموند تهران يكي ازآثار ملي ايران به ثبت رسيده است.

و مركز بي ‌بديل فرهنگي، گردشگري تهران به شمار مي‌آيد. برج ميلاد تهران از سال ۱۳۸۶ با هدف بهره برداري از مجموعه برج ميلاد فعاليت خود را هتل نادري نو آغاز نموده است. كاربري برج، تسهيل و گسترش ارتباطات بي‌سيم در سطح تهران، بهينه‌سازي  و گسترش پوشش راديو و تلويزيون، ايجاد زير ساخت‌هاي تلويزيوني ديجيتال، هواشناسي، كنترل ترافيك و گردشگري است. شكل كلي بدنه يك هشت ضلعي مركزي با تعدادي ديوار داخلي و چهار باله ذوزنقه اي شكل است. در ۳ ضلع اين شفت ۶ دستگاه آسانسور با سرعت ۷ متر بر ثانيه بازديد كنندگان را در كمتر از ۵۰ ثانيه به راس برج منتقل مي كنند و در ضلع چهارم ۱۸۶۸ پله هاي فرار نصب شده است. بدنه اصلي برج كاربري عمومي هتل هالي تهران ندارد و فقط محل عبور تاسيسات و آسانسور هاي پر سرعت برج است   سكوي ديد سربسته و ترياي هتل هالي تهران آن در طبقه چهارم سازه راس با امكان ديد به پايين برج قرار دارد، در ترياي اين طبقه امكانات پذيرايي از ميهمانان فراهم شده است

بقعه امامزاده صالح كه در ميدان تجريش جنب بازار تجريش واقع شده داراي صحن، ايوان، رواق، مسجد و ضريح مرقد و گنبد است. امامزاده صالح تهران از هتل تاوريژ بناهاي دوره قاجاريه است، اما به گواه درخت چنار كهن سالي كه در محوطه آن كاشته شده و سنگ قبرهاي قديمي كه در داخل حرم و صحن آن باقي است، بناي اصلي و قديمي امامزاده صالح تهران، هتل اسكان تهران متعلق به قرن هفتم يا هشتم هجري قمري است.امامزاده صالح تهران، يكي از زيارتگاه‌هاي مورد توجه شهر تهران به شمار مي‌رود.

بقعه بي‌بي زبيده بر بالاي تپه يا تلي كوچك هتل تاوريژ از خاك بنا شده است. بناي اصلي بقعه شامل حرم كنوني است كه در قرن نهم هجري ساخته شده است. در آغاز دوره قاجاريه، سرداب شرقي- غربي با دهليز ورودي و اتاق مجاور آن در شمال تپه به حرم افزوده شد و در بالاي آن نيز رواق و ايوان ساختند. سپس به سه طرف ديگر حرم، ايوان‌هاي ساده افزودند و بقعه بي‌بي زبيده شهرري را به صورتي كه اكنون هست، درآوردند. لوحه‌اي به خط نستعليق در رواق حرم بقعه هتل اسكان بي‌بي زبيده شهرري قرار دارد كه شرح مسافرت بي‌بي شهربانو و دخترش زبيده خاتون از كربلا و آنچه را كه بر سر اين مادر و دختر رفته به طور كامل بيان مي‌كند.

قعه امامزاده زيد در بازار تهران،  هتل رودكي بين چارسوق كوچك و انتهاي بازار كفاشيا قرار دارد. بقعه امامزاده زيد تهران، مدفن و آرامگاه سيد زيد بن علي (زين العابدين) بن حسين بن علي (ع) است كه داراي صحن و ايوان، رواق آئينه كاري، گنبد كاشي كاري و متعلقاتي ديگر است. بناي اصلي بقعه امامزاده زيد تهران، متعلق به عهد صفويه و اوايل قرن دهم هجري است اما صحن ايوان، گنبد و ديگر قسمتهاي جديد آن در اواسط قرن سيزدهم هجري ساخته شده است. يك سنگ قبر مرمرين كه نام لطفعلي خان زند را بر خود دارد، در ايوان جنب بقعه امامزاده زيد تهران نصب شده كه هتل پارس تهران احتمال مي‌رود مدفن شاهزاده شجاع زند باشد. در نزديكي بقعه، اتاق آئينه كاري ديگري وجود دارد كه آرامگاه تعدادي از مشاهير است. كاشي كاري گنبد، تعمير مجدد ايوان، آئينه كاري رواق حرم و آرامگاه مجاور آن در سالهاي ۱۳۱۵ و ۱۳۱۶ شمسي انجام شده است

در دامنه جنوبي كوه ري كه به كوه بي‌بي شهربانو مشهور است، در جنوبي‌ترين حد قصران، بقعه‌اي است با گنبد مينايي رنگ. بقعه بي‌بي شهربانو به روايتي، محل آرامگاه مادر حضرت سجاد امام چهارم عليه السلام و دختر يزدگرد سوم ساساني است. در هتل مشهد تهران مقابل اين بقعه بي‌بي شهربانو بر دامنه شمالي كوه، قلعه زردشتيان (برج خاموشي) واقع است كه در زمانهاي گذشته پيروان زردشت، مردگان خود را در آن قرار مي‌دادند. در قسمت غربي اين كوه- در شرق كارخانه سيمان- از قديم تا چند سال پيش چهار بناي سنگي مكعبي شكل قرار گرفته بود كه وسط آنها حفرهاي خالي وجود داشت. اين بناها كه در سالهاي گذشته به دست سنگ فروشان سودجو خراب شده است، بي‌گمان استودان زردشتيان بود. هتل مرواريد تهران جايي كه در آن استخوان مرده‌هاي خود را براساس آموزه‌هاي ونديداد اوستا مي‌گذاشتند. در جنوب شرقي بقعه بي‌بي شهربانو، استودان بزرجوميد بر فراز تپه نقاره‌خانه واقع شده است. مشخصات بنا چنين است.

بقعه سيد اسماعيل در محله چال ميدان به طرف جنوب شرقي، ميان خيابان پانزه خرداد (بوذرجمهري) و خيابان مولوي واقع شده است.  هتل البرز تهران بناي كنوني بقعه سيد اسماعيل ، مربوط به زمان محمدشاه است. كتيبه‌اي در آن موجود است كه تاريخ ذي الحجه سال ۱۲۶۲ هجري قمري را نشان مي‌دهد و ايوان و حرم و رواق آن از دوره قاجار بر جاي مانده است. در غرب حرم  سيد اسماعيل ، يعني در قسمت بالاي سر مرقد، يك در منبت كاري زيبا و قديمي به طول ۱۶۲ سانتي متر و عرض ۶۶ سانتي متر نصب شده است. روي اين در، كتيبه‌اي است به خط خوش نستعليق كه روي ترنج‌هاي منبت كاري بالا و پايين هر دو لنگه در، به طور برجسته به چشم مي‌خورد. كتيبه‌هاي ديگري نيز به هتل جهان تهران خط نسخ برجسته بالاي در وجود دارد كه تاريخ آن جمادي الاول سال ۸۸۶ هجري قمري است (دوره آق قويونلو)؛ ظاهراً اين قديمي‌ترين تاريخي است كه در بناهاي كهنه تهران ديده مي‌شود.

بقعه امامزاده يحيي در جنوب شرقي محله عودلاجان تهران در كوچه امامزاده يحيي واقع است. كوي امامزاده يحيي گوشه‌اي از ناحيه عودلاجان است هتل پرشيا تهران كه به سبب وجود بقعه امامزاده يحيي به اين نام خوانده مي‌شود؛ اين محل تا خيابان ري فاصله چنداني ندارد. اين بنا در پاييز سال ۱۳۲۰ شمسي از روي نقشه قديمي بنا و با همان ابعاد بازسازي شد. بناي قديمي، شامل برج خشتي هشت ضلعي از عصر مغول بود كه يك گنبد آجري ۱۲ ضلعي بالاي آن قرار داشت و در سال ۱۳۱۸ آن را ويران كردند. در بقعه امامزاده يحيي ، يك صندوق مرقد عتيقه و نفيس با تاريخ ۸۹۵ هجري نصب هتل ايرانشهر تهران شده است. اين صندوق به طول ۲/۵ متر و عرض ۱/۰۶ متر و ارتفاع ۱/۱۸ متر است كه روي بدنه اطراف آن كتيبه‌هاي متعدد وجود دارد.